Masz problemy z pracą w Polsce? Twoja kariera Cię nie satysfakcjonuje i w związku z tym poważnie rozważasz przeprowadzkę do Niemiec oraz podjęcie pracy w charakterze opiekuna osoby starszej? Zastanawiasz się jakimi formalnościami powinieneś się zająć, aby Twój wyjazd był bezpieczny? W naszym poradniku znajdziesz komplet niezbędnych informacji, dzięki którym sprawnie zorganizujesz sobie życie za zachodnią granicą. Mamy nadzieję, że ta lektura będzie stanowić dla Ciebie realną pomoc.
Dlaczego warto przeprowadzić się do Niemiec?
Niemcy od lat przyciągają Polaków, którzy poszukują dla siebie perspektyw na wyższe zarobki i lepsze życie. Zresztą, trudno się dziwić wszak jest to kraj uchodzący za największą gospodarkę w Europie oraz jedną z największych gospodarek na świecie. Rodaków przekonuje również niska stopa bezrobocia w tym kraju, która w praktyce oznacza, że stosunkowo łatwo jest znaleźć tam pracę. Doskonałe perspektywy rozwoju w Niemczech mają również przedsiębiorcy. Osoby planujące przeprowadzkę do tego kraju przekonuje także doskonale zorganizowany system edukacji oraz transportu publicznego. A to oczywiście nie wszystkie zalety emigracji do naszych zachodnich sąsiadów. Aby legalnie wyjechać do Niemiec, potrzebujesz de facto jedynie dowodu osobistego lub paszportu. Polacy jako członkowie Unii Europejskiej mogą bowiem bez przeszkód podróżować po wszystkich krajach członkowskich. Należy jednak mieć świadomość, że pomimo przynależności Niemiec i Polski do strefy Schengen czasem mogą zdarzyć się losowe kontrole na granicach – warto być na nie przygotowanym, posiadając dokument tożsamości ze zdjęciem.
Co musisz załatwić w kraju przed przeprowadzką do Niemiec?
Przed przeprowadzką do Niemiec sprawdź ważność posiadanych dokumentów identyfikacyjnych oraz prawa jazdy i wykonaj ich kserokopie. Zleć również tłumaczenie uwierzytelnione swojego aktu urodzenia oraz zaświadczenia o niekaralności. Możesz przetłumaczyć także dokumentację poświadczającą Twoje wykształcenie. To na pewno nie zaszkodzi, a może Ci bardzo pomóc podczas poszukiwania zatrudnienia. Aby bez przeszkód korzystać z publicznej opieki zdrowotnej w Niemczech, będziesz potrzebować Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ). Uzyskasz ją oddziale Narodowego Funduszu Zdrowia na podstawie złożonego wniosku – oczywiście tylko w sytuacji, w której podlegasz polskiemu ubezpieczeniu zdrowotnemu w NFZ. Na początek przyda Ci się również odpowiednia suma pieniędzy, dzięki której będziesz mógł normalnie żyć do czasu otrzymania pierwszego wynagrodzenia za granicą. Jeśli planujesz wyjazd do Niemiec na ponad 6 miesięcy lub wyprowadzasz się z kraju na stałe, powinieneś najpóźniej w dniu wyjazdu zgłosić swój zamiar w urzędzie gminy właściwym Twojemu miejsca zamieszkania. Możesz zrobić to osobiście, przez Internet wykorzystując profil zaufany lub przez pełnomocnika posiadającego upoważnienie na piśmie. Do zgłoszenia będziesz potrzebował specjalnego formularza dostępnego w Internecie oraz dokumentu potwierdzającego tożsamość.
Konsekwencje zgłoszenia wyjazdu za granicę zależą bezpośrednio od Twojej decyzji:
- Jeśli zadeklarujesz wyjazd na ponad 6 miesięcy, ale planujesz wrócić do Polski, zostaniesz wymeldowany z pobytu czasowego, jednak zameldowanie stałe pozostanie bez zmian. Pamiętaj, aby po powrocie do kraju zgłosić ten fakt w urzędzie gminy.
- Jeśli wyjeżdżasz z Polski na stałe, zostaniesz automatycznie wymeldowany zarówno z zameldowania czasowego, jak i stałego.
Z wysokim wynagrodzeniem i uczciwie: droga do idealnej pracy w opiece poprzez ennie.
Co musisz załatwić po przeprowadzce do Niemiec?
Pierwszą formalnością, jakiej powinieneś dopilnować po przyjeździe do Niemiec, jest zarejestrowanie się u władz lokalnych. Szczególnie jeśli w przyszłości chcesz ubiegać się o pozwolenie na pobyt. Musisz mieć świadomość, że brak rejestracji może zamknąć Ci drogę do uzyskania takiego pozwolenia, a dodatkowo możesz dostać grzywnę. Lepiej sobie tego oszczędzić i dopilnować wszystkich formalności już na starcie. Na zarejestrowanie pobytu stałego w Niemczech masz (zależnie od lokalnych wytycznych) od 7 do 14 dni od przyjazdu do Niemiec. Przed wyjazdem z Polski warto dokładnie sprawdzić, ile czasu mamy do dyspozycji – można to skontrolować na oficjalnych stronach niemieckich miast lub regionów, w których planujemy zamieszkać. Aby się zarejestrować, powinieneś wybrać się do biura meldunkowego nazywanego również Einwohnermeldeamt, Bürgerbüro lub Bezirksamt w mieście, do którego się przeprowadziłeś. By załatwić wszystko sprawnie, zabierz ze sobą poniższe dokumenty:
- Dokument tożsamości ze zdjęciem – paszport, dowód osobisty,
- Poświadczenie zakwaterowania pod konkretnym adresem opatrzone podpisem właściciela nieruchomości,
- Formularz rejestracyjny z biura meldunkowego,
- Jeśli masz małżonka lub dzieci zabierz ze sobą również akt małżeństwa oraz akty urodzenia dzieci – potrzebne będą zarówno oryginały, jak i tłumaczenia tych dokumentów.
Pamiętaj, aby zachować potwierdzenie rejestracji, ponieważ będziesz go potrzebować w chwili ubiegania się o zezwolenie na pobyt.
Uzyskanie zezwolenia na pobyt w Niemczech
Jeśli planujesz pozostać za zachodnią granicą dłużej niż 90 dni to, aby żyć i pracować na takich samych zasadach jak obywatele Niemiec będziesz potrzebować zezwolenia na pobyt udzielonego przez rząd niemiecki.
Wyróżniamy kilka wariantów zezwoleń na pobyt:
- Zezwolenie na pobyt czasowy – dla osób, które chcą uczyć się, pracować lub zawrzeć małżeństwo,
- Niebieska karta UE – dla specjalistów z wysokimi kwalifikacjami, którzy chcą pracować w Niemczech w swoim zawodzie,
- Zezwolenie na pobyt stały – dla osób, które mają zezwolenie na pobyt czasowy lub niebieską kartę UE od minimum pięciu lat.
Jakie wymagania należy spełnić, starając się o uzyskanie pozwolenia na pobyt?
- posiadanie ważnego paszportu wydanego w Polsce,
- niekaralność,
- znajomość języka niemieckiego minimum na poziomie B1,
- posiadanie niemieckiego ubezpieczenia zdrowotnego,
- potwierdzona przez lekarza zdolność do podjęcia pracy lub nauki,
- potwierdzenie posiadania środków finansowych koniecznych do utrzymania siebie oraz osób zależnych od wnioskodawcy tj. dzieci.
Przeprowadzka do Niemiec na stałe – pozostałe formalności
Niezależnie od Twoich planów przez pierwsze trzy miesiące w Niemczech będziesz traktowany jak turysta. Jeśli jednak zdecydujesz się zostać u naszych zachodnich sąsiadów dłużej (lub na stałe) będziesz musiał uzyskać poniższe dokumenty.
- Numer identyfikacji podatkowej – Steuerliche Identifikationsnummer (Steuer-ID): Odpowiednik polskiego numeru NIP otrzymasz po uzyskaniu pierwszego zameldowania w Niemczech, które jest obowiązkowe, jeśli chcesz zostać w Niemczech dłużej niż 3 miesiące. Podobnie jak w Polsce NIP niemiecki jest nadawany tylko jeden raz na całe życie. Jeśli natomiast planujesz regularne dojazdy do pracy, np. w charakterze opiekuna osoby starszej to zamiast Steuer-ID dostaniesz z urzędu skarbowego zaświadczenie, które stanowi podstawę do rozliczenia Twojego wynagrodzenia w ramach pierwszej klasy podatkowej.
- Numer ubezpieczenia społecznego – Sozialversicherungsnummer: Dokument ten jest poświadczeniem ubezpieczenia społecznego i otrzymasz go od ubezpieczyciela w momencie rozpoczęcia pierwszej pracy w Niemczech. Będziesz go potrzebował przy podejmowaniu każdej kolejnej pracy oraz w przypadku ubiegania się o świadczenia socjalne. Warto wiedzieć, że ubezpieczenie społeczne w przypadku Niemiec ma obowiązek posiadać każdy pracownik niezależnie od tego, czy pracuje w pełnym, czy niepełnym wymiarze czasu pracy.
- Karta podatkowa – Lohnsteuerkarte: Kartę podatkową wystawi Ci pracodawca. Dokument ten będzie Ci potrzebny do tego, aby dokonać rozliczenia podatku za pracę wykonaną w Niemczech.
- Potwierdzenie ubezpieczenia zdrowotnego – Krankenkasse: Ubezpieczenie zdrowotne w Niemczech jest obowiązkowe a składki, których wysokość regulowana jest prawnie, są opłacane po połowie przez pracodawcę i pracownika. Rozpoczynając pracę za zachodnią granicą, należy powiadomić szefa o tym, do której kasy zdrowia chcemy zostać przypisani.
Przeprowadzka do Niemiec najczęściej oznacza rozpoczęcie nowego etapu w życiu. Aby rozpocząć go sprawnie i bezstresowo warto się dobrze przygotować, kompletując niezbędne dokumenty i załatwiając wymagane prawem formalności zarówno w Polsce i Niemczech. Przed wyjazdem warto również trochę lepiej poznać kulturę naszych zachodnich sąsiadów oraz zorientować się np. jakie święta w roku są dla nich ważne? To zdecydowanie pomoże w integracji z nowymi sąsiadami, pracodawcą oraz współpracownikami. Będzie również wyrazem szacunku dla zwyczajów panujących w nowym miejscu zamieszkania. Pierwsze wrażenie możemy wszak zrobić tylko raz – warto zadbać, aby było to wrażenie pozytywne, ponieważ ociepli to nasz wizerunek już na starcie.