Coraz więcej opiekunek z Polski decyduje się na zatrudnienie u rodzin za zachodnią granicą na niemieckich warunkach. Jeśli również Ciebie interesuje praca na cały etat z dostępem do zachodniej opieki zdrowotnej, zachęcamy Cię do zapoznania z poniższym artykułem. Mamy nadzieję, że odpowie on na większość Twoich pytań dotyczących możliwości legalnej pracy u naszych zachodnich sąsiadów.
Praca opiekunki w Niemczech na etat – możliwości
Praca opiekunki na warunkach niemieckich zgodnie z obowiązującym w tym kraju prawem może mieć różną formę. Opiekunka może założyć własną działalność gospodarczą na terenie Niemiec. Może również podpisać umowę z firmą zarejestrowaną w Polsce, która będzie odprowadzać za nią składki do niemieckiego ubezpieczyciela. Istnieje także możliwość podpisania umowy z firmą zarejestrowaną w Niemczech (rzadko wykorzystywana) lub niemieckim pracodawcą w postaci rodziny podopiecznego. Zarówno opiekunki pracujące w domach opieki, jak i takie zajmujące się seniorami w ich domach obowiązuje płaca minimalna. Od 1 lipca 2021 wynosi ona 9,60 euro za godzinę, od 1 stycznia 2022 roku wzrośnie do 9,82 euro za godzinę, aby w lipcu 2022 roku osiągnąć zaplanowany poziom 10.45 euro (podane stawki to kwoty brutto). W praktyce oznacza to, że opiekunka zatrudniona w Niemczech nie będzie mogła zarabiać mniej. Oczywiście może zarabiać więcej. A że zapotrzebowanie na tego typu usługi znacznie przekracza ilość dostępnych pracowników, z pewnością będą to sytuacje częste. To jaką stawkę wynegocjuje opiekunka, zależy od jej doświadczenia oraz możliwości pracodawcy. Najważniejsze, aby wszystkie obowiązki pracownika oraz ustalenia dotyczące wynagrodzenia znalazły się w umowie – niezależnie od tego, jaki rodzaj umowy wybiorą strony. Przyjrzyjmy się teraz nieco bliżej temu, jakie możliwości legalnego zatrudnienia są do dyspozycji opiekunek, które planują rozpoczęcie pracy w Niemczech?
Z wysokim wynagrodzeniem i uczciwie: droga do idealnej pracy w opiece poprzez ennie.
Opiekunka podpisuje umowę z niemieckim pracodawcą
Arbeitsvertrag – klasyczna umowa o pracę:
Arbeitsvertrag to niemiecki odpowiednik umowy o pracę na cały etat. Taka forma zatrudnienia gwarantuje opiekunce pełne ubezpieczenie oraz prawa pracownicze. W tym przypadku pracodawca odprowadza za nią wszystkie składki (emerytalną, zdrowotną, chorobową, wypadkową oraz pielęgnacyjną). Ten rodzaj umowy co do zasady przewiduje 38,5-godzinny tydzień pracy, jak również obowiązkowe przerwy – 15-minutową wliczaną do czasu pracy oraz 45-minutową, która nie wlicza się do czasu pracy. Co ważne, zgodnie z niemieckim prawem umowę o pracę w zawodzie wykwalifikowanej opiekunki osób starszych (Altenpflegerin) mogą podpisać jedynie opiekunki, które posiadają udokumentowane prawo do wykonywania tego zawodu poprzedzone 3-letnim szkoleniem oraz płatnymi praktykami zawodowymi. Osoby, które takiego kursu nie ukończyły, mogą podpisać umowę jako pomoce domowe osób starszych, czyli Haushaltshilfe.
MidiJob, Gleitzone:
MidiJob to odpowiednik polskiej umowy o pracę na część etatu. W tym przypadku obowiązkowe są jedynie składki na ubezpieczenie społeczne. Istnieje również możliwość opłacania składek na ubezpieczenie emerytalne na preferencyjnych warunkach. Warto jednak wiedzieć, że opiekunka, która opłaca takie obniżone składki, w chwili ustalania wysokości niemieckiej emerytury będzie traktowana jak pracownicy, którzy opłacali składki w pełnej wysokości. Ograniczeniem tej umowy jest jednak fakt, że nie pozwala ona na uzyskanie dochodów większych niż 1300 euro miesięcznie.
MiniJob:
Minijob to tak zwany mały etat, który pozwala zarobić nie więcej niż 450 euro miesięcznie. Tę formę zatrudnienia wykorzystują głównie osoby, które chcą sobie dorobić do głównego etatu i chcą to zrobić legalnie, ponieważ w Niemczech praca na czarno jest przestępstwem, za które karany jest zarówno pracownik, jak i pracodawca. Z możliwości, jakie daje MiniJob, korzystają również osoby, które z różnych względów nie mogą pracować na pełen etat.
Warto wiedzieć, że MiniJob może mieć dwojaką formę:
- MiniJob, w którym liczy się wysokość wynagrodzenia: W tym przypadku miesięczne dochody nie mogą przekroczyć kwoty 450 euro.
- MiniJob, w którym liczy się czas pracy: W tej sytuacji pracownik nie może pracować łącznie dłużej niż 70 dni roboczych w ciągu roku kalendarzowego, a poziom uzyskanych w tym czasie zarobków nie ma znaczenia.
W przypadku tej umowy za opiekunkę obowiązkowo odprowadzana jest wyłącznie składka emerytalna w wysokości 5% od uzyskiwanego dochodu. Nie ma natomiast obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenie zdrowotne opiekuna osoby niepełnosprawnej, ubezpieczenie pielęgnacyjne czy ubezpieczenie na wypadek bezrobocia. Warto również dodać, że opiekun zatrudniony na MiniJob podlega tym samym prawom co pracownicy etatowi. W praktyce oznacza to:
- prawo do urlopu,
- zachowanie ciągłości wynagrodzenia w przypadku choroby,
- prawo do ubezpieczenia wypadkowego – jeśli wypadek wydarzył się w drodze do lub z pracy.
Dla opiekunek niezwykle ważny jest fakt, że MiniJob dzielimy dodatkowo na taki wykonywany w sektorze komercyjnym oraz taki wykonywany w prywatnych gospodarstwach domowych. Rodziny seniorów zatrudniające opiekunki na MiniJob płacą niewielkie podatki i mogą korzystać z różnorodnych ulg podatkowych, dlatego chętnie wykorzystują to rozwiązanie, zlecając opiekę nad osobami starszymi którymi — z różnych względów — nie mogą zająć się samodzielnie.
Opiekunka podpisuje umowę z polską firmą na niemieckich warunkach
Część opiekunek z Polski decyduje się na podpisanie umowy z polskim pośrednikiem jednak na zasadach obowiązujących w Niemczech. Jest to rozwiązanie wygodne i praktyczne dla opiekuna, ponieważ wszystkimi formalnościami urzędowymi zajmuje się polska agencja zatrudnienia. W tej sytuacji składki na ubezpieczenie chorobowe i emerytalne odprowadzane są do Niemiec. To sprawia, że opiekunka może bez przeszkód korzystać z ubezpieczenia zdrowotnego za zachodnią granicą. Ma również szansę – po przepracowaniu określonego czasu – na uzyskanie niemieckiej emerytury. Jednakże podpisując umowę z polską firmą na warunkach niemieckich, warto sprawdzić, czy wszystkie sprawy formalne zostały załatwione. W tym celu najlepiej jest poprosić o poniższe dokumenty:
- Protokół zgłoszeniowy do niemieckiej Kasy Chorych (Meldebescheinigung zur Sozialversicherung für den Arbeitnehmer nach § 25 DEÜV);
- Potwierdzenie ubezpieczenia (Mitgliedsbescheinigung der Krankenkasse nach § 175 Abs. 2 SGB V).
Z wysokim wynagrodzeniem i uczciwie: droga do idealnej pracy w opiece poprzez ennie.
Opiekunka prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą — Gewerbe
Jeśli opiekunka jest obrotna, przedsiębiorcza i posiada zameldowanie na terenie Niemiec, może zarejestrować własną działalność gospodarczą (Gewerbe) w tym kraju. W ramach prowadzonej firmy można wykonywać — zależnie od posiadanych kwalifikacji lub ich braku — zawód opiekuna lub pomocy osób starszych. Należy jednak mieć świadomość, że wybierając samozatrudnienie, opiekunka musi zająć się wszystkimi sprawami formalnymi oraz rozliczeniami. Na szczęście można skorzystać z pomocy wykwalifikowanej księgowej lub zdecydować się na współpracę z portalem ennie.pl, który zapewnia wsparcie specjalistów w zakresie prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej w Niemczech. Niewątpliwą zaletą samozatrudnienia jest to, że opiekunka sama decyduje z kim i na jakich warunkach chce pracować.
Czy opiekunka pracująca w Niemczech na cały etat ma prawo do emerytury?
Prawo do emerytury w Niemczech nabywa się po 5 pełnych latach składkowych. Niestety specyfika pracy opiekunki osób starszych sprawia, że nabywanie tych uprawnień z reguły trwa dłużej. Dość powiedzieć, że jeśli opiekun będzie pracował pół roku z każdego roku to osiągnięcie tego pułapu zajmie mu ni mniej, ni więcej jak 10 lat. Warto jednak się postarać, ponieważ prawo do emerytury w Polsce nie zamyka możliwości uzyskania świadczenia emerytalnego za zachodnią granicą. A biorąc pod uwagę niemieckie zarobki to i emerytury są zwyczajnie większe, jest więc o co walczyć.
Jak widzisz możliwości legalnej pracy w charakterze opiekunki seniorów w Niemczech, jest naprawdę sporo. Oznacza to, że każda zainteresowana takim zatrudnieniem osoba może wybrać umowę, jaka najbardziej jej odpowiada w aktualnej sytuacji. Przestrzegamy raz jeszcze przed pracą na czarno, która może chwilowo pozwala zarobić nieco więcej, ale nie są to tak kolosalne różnice, aby warto było ryzykować karę wysokiej grzywny lub więzienia. Zdecydowanie korzystniej jest wybrać legalne zatrudnienie i pracować w spokoju bez obaw, że ktoś na nas doniesie i będziemy mieć naprawdę poważne nieprzyjemności. Zapewniamy – nie warto.
